24.12.05

Adeus, maestro

A semana pasada despedimos a Lázaro Enríquez no cemiterio vigués de Pereiró, onde foi incinerado. Lázaro, amais dun calígrafo excepcional e un magnífico pintor e ilustrador era, sobre todo, unha desas persoas cuxa xigantesca dimensión humana fai que o mundo sexa máis entrañable. Ola poeta, dicíame sempre que nos viamos ou cando me chamaba por teléfono. Ese era tamén o encabezamento dos correos electrónicos que me dirixía. Ola maestro, adoitaba dicirlles a algúns amigos cando se dirixía a eles. Con Lázaro, compartín o gusto pola boa poesía, como a de Ángel González, de quen el era íntimo amigo. Un dos cadros que da luz ás paredes do meu estudio é precisamente un poema de Ángel González caligrafado por Lázaro. En 2002, xusto o día en que Manolo Barreiro e mais eu, afogados por unha náusea de chapapote, presentabamos conxuntamente Area Maior e A casa da duna en Vigo, dous libros casualmente premonitorios, Lázaro Enríquez inauguraba, exactamente á mesma hora, unha exposición nun café cercano ao Paseo de Alfonso. A coincidencia impediume acudir á inauguración da súa exposición. E deume moita rabia, entre outros motivos, porque se exhibían poemas que el caligrafara, arte na que era un auténtico experto e na que tiña obtivera considerables éxitos internacionais. Entre os poemas, había un meu, que Lázaro escollera de Subversións. Evidentemente, eu tiña moito interese en mercarlle aquel cadro. Moi ao meu pesar, cando acudín ao día seguinte a ver a exposición, o cadro coa caligrafía do meu poema xa estaba vendido. Comprouno un locutor da SER, díxome alguén por alí. A cuestión é que, ante o meu disgusto, Lázaro, sempre disposto, comprometeuse a facer unha nova pero distinta versión do meu poema, que desde entón loce nas paredes do meu estudio. Pero a súa xenerosidade sorprendeume, ademais, cun agasallo excepcional. Elixiu cinco poemas meus e, con eles, sobre cartulina negra e encadernado con espiral, construíu un fermosísimo caderno de vinte páxinas, marcadamente erótico e brillantemente ilustrado, que gardo nas entrañas da miña librería coma se fose o máis prezado tesouro do mundo. E, no salón da miña casa, outro íntimo tesouro: o caligrama, tan plástico e deslumbrante, que fixo co meu poema sobre o xe, posteriormente publicado en Espazo para un signo, esa brillante idea do ilustrador cubano que Xerais asumiu entre os libros do seu XXV aniversario. E, como consecuencia dun agasallo das miñas compañeiras e compañeiros de Xerais á miña filla maior, nas estancias que habito respiran dúas das ilustracións de Paxaros de papel, o álbum que Lázaro lle propuxo a Marilar Aleixandre.
Lázaro, Lázaro. Adeus, Lázaro. Nos últimos meses, andaba se cadra un chisco desanimado; faltáballe a saiba da papaia, o rumor do seu mar no Malecón. Por desgraza, en Xerais non volveremos escoitar a Helena Pérez emulando o seu acento cubano cando falaba con el. E a min quédame a pena e a rabia de non ter levado a cabo un proxecto común que tantas veces nos prometemos: un poemario escrito por min e ilustrado por el. Non puido ser. A súa obra, sen dúbida, é excepcional pero, para min, o seu maior legado foi a súa amizade e a súa inusitada bondade.


7.12.05

Manipulación

Esta noite chamáronme por teléfono para avisarme de que na segunda cadea da TVE había un documental sobre o conflicto do Sáhara. Prendín o meu enferruxado televisor e senteime fronte a pantalla. Cando rematou, descubrín que se trataba do programa En portada, e debo confesar que quedei espantado co enfoque promarroquí da reportaxe. Os espectadores puidemos ver imaxes do Aaiún ocupado (cousa case inédita, que me satisfizo ver) que, con seguridade, lles permitiron gravar aos xornalistas porque o programa gozaba das simpatías das autoridades marroquís. Só así se explica que se entrevistasen a tantos cargos intitucionais alauís partidarios da integración do Sáhara e non se entrevistase a ningún membro da resistencia saharauí e nin sequera se falase da intifada e da durísima represión. ¿Esa é a imparcialidade de TVE? Como dicía Rafaela Carrá, bravísimo.

23.11.05

Bancos

Acaba de chegarme unha amable carta da miña entidade bancaria na que me ofrecen un «fantástico» servizo. Pídenme que acuda á oficina para retirar unha clave que me dará acceso ás miñas contas a través da rede e de xeito personalizado. Con tal ferramenta, que xentilmente me ofrecen como un servizo incuestionable, poderei consultar o saldo por internet, facer transferencias, movementos, solicitar tarxetas, etc.. coa vantaxe, dinme, de que aforro desprazamentos e xestións innecesarias. O que non me din, claro, é que o fan, sobre todo, porque á devantida entidade lle vai supoñer un importante aforro económico por recorte de persoal, e vai poder aliviar a súa carga de traballo implicando ao cliente para que sexa el mesmo quen xestione os servizos. E que pasará logo? Pois o que sucederá xa se practica nalgúns países desenvolidos. En canto o acceso bancario a través da rede estea extendido, cobraránlles unha comisión aos clientes que prescindan de internet e acudan fisicamente á entidade bancaria. Non se trata de ciencia ficción: hai lugares nos que xa é unha realidade. De feito, nestes momentos en Galicia xa se limita tiranicamente o horario de oficina para o pago de recibos non domiciliados. A banca é así de xenerosa. Sempre ofrécendolle servizos ao cliente.

O texto anterior

No meu texto anterior reproduzo a miña columna de contraportada de A Nosa Terra desta semana (que non se pode ler na rede). Non adoito reproducir aquí artigos publicados noutros lugares, pero fágoo polo interese do tema para Cabrafanada. Fronte a esa realidade, a outra, miña: cada publicación dun pequeno texto no blog cústame unha eternidade de tempo, xa que o meu ADSL non funciona por culpa de Telefónica ou de Fenosa, que non o sei, pois reponsabilízanse mutuamente a unha á outra. E volvendo ao tema do marqueting na rede, o autor do libro do que falaba chega a cuestionar, cara un futuro próximo, a primacía da publicidade na televisión, argumentando que os nenos americanos xa pasan máis horas en internet que diante do televisor e que, ademais, está avanzando un tipo de gravadoras para TV que detectan a publicidade e suprímena.

A rede

Ás veces, o azar fai que os libros máis insospeitados se convertan en lecturas apaixonantes. Un tratado sobre marqueting en internet, aparentemente aburrido, que a casualidade puxo nas miñas mans, levoume a unha reflexión sobre as perspectivas da rede e o seu futuro. Aínda estamos nos alicerces do desenvolvemento de internet e, nese sentido, canto máis medre, máis tensións e intereses económicos e políticos vai canalizar. O autor do libro non é un analista crítico senón un especialista en publicidade e comercio (un experto niso que agora se chama e-business) que intenta descubrirlle ao lector interesado as claves para vender os produtos da súa empresa. E, nese proceso, sorprende ao lector con datos, anécdotas e revelacións interesantes. A conclusión máis destacable que se pode extraer do libro, sen que ese sexa o propósito do autor, é a evidencia de que para o usuario da rede é imprescindible manter unha actitude selectiva ante os contidos e un comportamento crítico coa súa utilización. A popularización da rede é irreversible. O acceso individual a internet desde a aula será no futuro unha premisa irrenunciable; a rede como ferramenta didáctica, como formación, con todas as súas posibilidades. Así que se configura como necesaria unha aprendizaxe para a utilización crítica deste novo e fantástico medio que é Internet.
Unha das partes máis interesantes do libro é a que fala do «marqueting viral», é dicir, a publicidade «simpática» ou «impactante» que determinadas marcas fan circular a través dos nosos corrreos electrónicos. E tamén analiza o potencial comercial da «blosfera», tanto para a expansión do marqueting viral como para a utilización dos blogs como ferramenta comercial. O blog é un medio de comunicación que non precisa grandes investimentos (e as empresas tratan de facelos seus); moitos deles son utilizados para fomentar debates sobre determinadas marcas. As marcas máis comentadas optimizan as súas posicións en buscadores como Google. E, por se non abondase, o libro fala dos beneficios que as campañas críticas con algunhas marcas (como Nike) lles xeran ás empresas ao popularizaren as súas páxinas web. Sen dúbida, o futuro debe repensar a rede con criterio e cautela.

22.11.05

Faktoria K de Libros

Esta tarde estiven na presentación dun novo selo editorial, Faktoría K de Libros, un ambicioso proxecto que nace ligado a Kalandraka, bos amigos de meu, e que hoxe foi presentado publicamente nun ateigado auditorio do Verbum, a viguesa Casa das Palabras. Faktoría K agroma coa ambición de cubrir varias liñas editoriais e cun perfil moi ligado aos libros de arte. Un proxecto ambicioso, rigoroso e, de seguro, con moito futuro. O papel renovador de Kalandraka na edición galega e a potencia da súa imaxe exterior son xa hoxe conquistas de gran calado para a nosa cultura. A semana pasada acudín coa miña filla a Libros para Soñar para ver o espectáculo musical Pedro e o lobo e alí tiven ocasión de ver algúns dos libros que hoxe deu a coñecer Faktoría K. Cabrafanada brinda pola nova Faktoría K. Saúde e longa vida.

20.11.05

Querido Florentino:

Escríboche para ver se podes comentarlle ao teu presidente que deixe de tocarme as pelotas. Verás, explícocho: na miña casa, situada na área metropolitana de Vigo, é dicir, nun lugar bastante civilizado, a luz eléctrica oscila contantemente, ocasionándonos algunha que outra molestia. Por exemplo, as bombillas cambian a intensidade da luz coma se estivesemos nunha discoteca. E nin as miñas fillas teñen aínda idade de ir bailar cos mozos nin eu estou xa para eses trotes. Ademais, de cando en vez o microondas perde a súa potencia e non quenta o café con leite. E comprenderás que non é cousa de estar vinte minutos esperando a que quente, filliño. Así, claro, os electrodomésticos tenden a queimársenos con extrema facilidade. Descóntasnolo da factura da luz? Grazas, non podía eu menos que confiar na túa xenerosidade. Outra cousiña, por certo. Que o ordenador se me queda colgado con frecuencia, polos vosos altibaixos. Si, fillo, e cando estou conectado á rede é un fastidio (sabes o que é a rede, non?). Comprenderás que non podo estar dez minutos esperando a que cada operación se me confirme cando escribo en Cabrafanada. Home, xa sei que non é o Marca, filliño, pero eu tamén teño os meus lectores. Sei que ti me comprendes porque es unha persoa aberta. Así que, por favor, non o esquezas e dille ao teu presidente que deixe de tocarme as pelotas. Moitas grazas, filliño. Se non chega a ser por ti...

19.11.05

Túnez

Esta noticia lémbrame o que me sucedeu unha vez, viaxando por Túnez, hai xa anos. Dixiríame nun tren desde o sur do país á capital, no norte. Durante o traxecto subiu ao tren un individuo que sentou á miña beira e de alí a pouco tentou establecer conversa comigo. Ao longo da viaxe foi interesándose por diferentes cuestións sobre a miña orixe e a miña cultura e logo, con moita habilidade, pasou a interesarse polos motivos da miña viaxe e polas miñas opinións políticas. Como eu coñecía varios países árabes, fíxome tamén diversas preguntas sobre eses países, e moi especialmente quixo saber a miña opinión sobre Túnez. Estaba moi interesado na miña visión persoal da situación política e social do seu país. Case ao final da conversa preguntoume a miña profesión. Xornalista, díxenlle eu, que daquela exercía a miña actividade profesional nun diario. Perigosos individuos, os xornalistas, contestoume expresivamente. De seguido, pregunteille pola súa profesión. O individuo levou a man ao peto da chaqueta e sacando unha placa identificativa contestoume: policía secreto.

17.11.05

Esperanza

Magnífica noticia para o mundo enteiro, esta de hoxe, aínda que por veces pareza coma se o asunto nada tivese que ver cos países desenvolvidos. Pero nesta pequena aldea global en que vivimos, todos os problemas son de todos. Esa é a única verdade. E quen non o queira ver é porque pon unha venda nos ollos.

27.10.05

Manila

Como adoita suceder no trópico, ás seis e media a noite deita o seu alento de escuridade sobre Manila. O bafo da calor tropical, que permanece apegado ás ruas, ás casas e ás xentes, mantense case coa mesma intensidade que durante o día. Manila é un enorme barco de bambú que flota entre o Oceano Índico e o Pacífico. Cos seus 12 millons de habitantes (oficiais), hai unha Manila en cada rúa, en cada esquina, en cada un dos seus barrios xigantescos. De mañá, o ceo filipino abrese á luz e deixa ver as tripas dunha urbe onde a miseria máis terrible, en Quiapo, en Tondo, convive coa opulencia ostentosa de Makati, o barrio financeiro. O viaxeiro degusta en Manila un constante sabor agridoce onde se mistura a pobreza, o azucre, o mango, a vitalidade, a subsistencia, a desgracia, o mar, a humidade... As súas desproporcionadas medidas, inhumanas, fan dela unha cidade permanentemente atascada e fortemente contaminada que, aínda así, non da agachado a insobornable calidez dos seus habitantes. Manila é un punto de luz esquecido no mapa dun planeta gobernado polo narcisimo. Desde Manila, onde nestes momentos escribo, Cabrafanada deixase embargar pola humidade pengañenta deste país duro e doce coma o coco.

31.8.05

Cultura solidaria

Os membros de Cultura Solidaria Galega inauguramos mañá ás oito da tarde, na Casa do Libro de Vigo a exposición As pegadas no camiño, resultado do traballo de doce pintores e outros tantos escritores logo de percorrer o Camiño de Santiago a iniciativa de Acción contra a Fame nunha acción de solidariedade e compromiso ante a falta de auga no mundo. No acto participarán escritores como Camilo Franco, Francisco Fernández Naval, Olga Patiño e eu mesmo,e pintores como Encarna González ou Mercedes Vicente. Na sala expoñerase a obra gráfica dos doce pintores, que estará á venda a favor das accións solidarias de Acción contra a Fame e poñerase a disposición do público o libro editado cos traballos dos creadores literarios e gráficos.
Reproduzo a continuación a nota de prensa da organización:

A exposición “As Pegadas do Camiño: Un Camiño Solidario”, formada por perto de 30 obras dos artistas integrantes de Cultura Solidaria Galega, inaugurase o próximo xoves (día 1 de setembro) ás 20 horas na Casa do Libro ( Rúa Velázquez Moreno, 27. Vigo. Tlf: 986 44 16 79). Permanecerá exposta ata o día 15 de xuño.
Esta actividade ten a súa orixe no proxecto que, baixo o mesmo nome, desenvolveu Acción contra a Fame co gallo do Día Mundial da Auga, o pasado 22 de marzo, para o que contou coa colaboración desinteresada de vinte representantes do mundo da arte e da cultura galega, que durante cinco días percorreron o tramo galego do Camiño Francés.
Durante os cinco días que durou a peregrinación a Compostela, os artistas tiveron a oportunidade de plasmar as súas impresións nunha multitude de textos, poemas, relatos e lenzos. Moitos deles forman hoxe parte desta exposición.
Alfonso Costa, Eva Veiga, Camilo Franco, Rafael R. Massiá, Manuel Patinha, Fran Alonso, Francisco Fernández Naval, Olga Patiño, Maribel Longueira, Encarna González, Mercedes Vicente, etc., son algúns dos vinte artistas que prestaron o seu apoio a este proxecto e que na actualidade integran Cultura Solidaria Galega, un colectivo que nace con esta peregrinación e que ten o obxectivo de apoiar coas súas actividades o labor de Acción contra a Fame, destinado a combater a fame no mundo e crear unha cultura solidaria sobre esta problemática que afecta a mais de 800 millóns de persoas no mundo.
No acto de inauguración tamén se vai facer a presentación do libro editado con este motivo e que recolle tanto os lenzos elaborados polos pintores coma os poemas e relatos creados polos escritores ao seu paso pola ruta xacobea e que deixan constancia da experiencia vivida polos participantes no seu camiño solidario a Santiago.
Tanto as obras de arte coma o libro serán postos á venda e os fondos recadados destinaranse aos proxectos que Acción contra a Fame desenvolve en todo o mundo.

21.7.05

Descanso

Cabrafanada marcha de vacacións. Vai percorrer o mundo, na procura dun dentista que lle bote un ollo á súa dentadura. En setembro, Cabrafanada estará de regreso, coa cabeza aireada noutras latitudes e as forzas renovadas. Até entón, e moito obrigado pola vosa paciencia caprina. Que os aires do verán vos sexan propicios.

Excelente entrada

A imaxe que o BNG e o PSOE están a dar das negociacións é magnífica. Todo un exemplo de entendemento e bo facer que espero que se manteña durante toda a lexislatura. Parabéns.

Canallada

O que está a facer o goberno en funcións do PP antes de marchar é unha auténtica canallada: conceder subvencións millonarias, pechar os concertos educativos para os próximos catro anos, buscar o xeito de blindar os seus altos cargos, conceder as licencias da televisión dixital... todo un exemplo do nepotismo co que gobernaron. Que Belcebú os manteña ben doradiños nese inferno no que eles mesmos cren.

2.7.05

O suicidio do poeta

Logo de tanta extenuación política, hoxe a literatura volve a Cabrafanada. Vouvos ofrecer un texto impresionante, traducido ao castelán (Hiperión) polo poeta galego Xoán Abeleira hai xa cinco anos. Trátase dun libro do poeta africano Jean-Josep Rabearivelo (1901-1937). O malgache Rabearivelo foi un escritor de expresión francófona (como case todos os africanos dos que chegamos a saber algo, escribiu na lingua colonial) e na súa "Última páxina dos Cadernos Azuis" (Diario inédito do autor) vai poetizando, en directo, o seu suicidio. É, daquela, o derradeiro texto que escribiu na súa vida. Aínda que a traducción ao castelán de Abeleira é moito mellor que a miña ao galego, que parte da súa (as miña desculpas), obviamente, ofrézovolo en galego pois así é como teño o texto dixitalizado, logo de que o traducise hai dous ou tres anos para lelo nunha emisora de radio e, posteriormente, nalgún centro de ensino. O texto que vos ofrezo está estractado:

Última páxina dos Cadernos Azuis


—Ás 14 horas menos 9 minutos do meu reloxo, tomo 14 pílulas de 0,25 miligramos de quinina, para ter a cabeza ben pesada e aturdida. E un pouco de auga para engulilas.

A idade de Guérin, á idade de Deube
un pouco máis vello ca ti, Rimbaud anti-nada,
dado que esta vida móstrase demasiado rebelde
e que a abella esgotou todo o polen posible,
nada queda por desputar, nada que agardar,
agás, tendido sobre a area ou a pedra, baixo a herba,
botar unha ollada tenra
sobre todo aquilo que algún día formará gavelas.
(…)
Pero, ¿qué presencia máis pura pode haber
que a de estar rendido a ti, oh doce Nai, oh Terra?
Todos nos reencontraremos na túa soidade
poboada e deserta coma o océano.
E cada vez que aquí arriba sople o vento do sur
os de abaixo charlaremos dos supervivintes.
(…)
Pero xa sinto o ulido do pó
e das herbas; xa escoito a chamada da miña filla,
¡ah! por pouco que o esquecemento siluetease os vosos ollos de terra
¡lembrádevos algunha vez de nós, tranquilos nas nosas cavernas!

—Ás 14 horas 37 minutos do meu reloxo.
A quinina comeza a facer efecto; nun pouco de auga con azucre, vou tomar máis de 10 gramos de cianuro potásico (…)

Bico o álbum familiar. Envíolles un bico aos libros de Baudelaire que teño no outro cuarto.
15 horas 2 minutos. Vou beber isto. Xa está.
Mary, fillos, os meus pensamentos, os meus últimos pensamentos, son para vós.

Inxiro un pouco de azucre. Afogo. Voume tumbar.

27.6.05

O mellor agasallo

Hoxe recibín o mellor agasallo de cumpreanos que me fixeron nunca: o PP
perde a maioría absoluta. Agora si que non esquecerei nunca o día en que fixen 42 anos.

26.6.05

A Galicia irredenta

Hoxe fun ao curro de San Cibrán, un lugar magnífico para pasar o día. Desde que era un adolescente coñezo bastante ben os curros da Groba e adoito ser un incondicional do de Mougás. Con todo, hoxe fun ao de San Cibrán por vez primeira. Un curro é un incrible lugar de contrastes, onde as tradicións máis ancestrais (e con seguridade moitos votantes do PP) se dan a man cos novos tempos: bestelleiros de pelopincho verde e nissan patrol, rap no radiocasete, inmigrantes peruanos vendendo sombreiros nos telderetes compartidos coas pulpeiras...
Alí tamen se pode ver a Galicia rancia, a do posto que anuncia en castelán "Todo lo necesario para el caballo y el jinete, Paramos, Tuy" ou a que representa aquel bestelleiro de bitoge aznariano que suxeitaba o seu cabalo cunha correaxe formada, integramente, pola bandeira española.
Pero a verdade é que os curros (a excepción é o de Sabucedo, que non che me gusta nada nadiña) son lugares aínda auténticos, esa Galicia brutal, irredenta, salvaxe e indómita; esa Galicia bravú que é parte da nosa identidade.
Hoxe, en San Cibrán tamén houbo tensión porque a xente andaba entre os cabalos con excesiva confianza e produciuse un momento dramático: un cabalo desbocado foi quen de se ceibar das cordas coas que o amarraban os bestelleiros que o marcaban a ferro e pateou a unha neniña de cinco ou seis anos, guindándoa polo aire. Atendérona na ambulancia que permanece alí durante toda a xornada e seica se recuperou sen problemas.

Outra vaca

Por certo, hai outra vaca pastando no millo. Longa vida, coma ao César.
E, falando de vacas, hai pouco tempo atopei un blog que se chama "A tolemia é un sombreiro". Así que ben merece que Cabrafanada o cite. E non teño o pracer de coñecer a súa habitante. Como diría Siniestro Total, ¿quienes somos, de donde venimos, a donde vamos? Por suposto, xa merquei o seu "Popular, democrático y científico".

Hemeroteca

Para as persoas que me piden información sobre as listas negras, efectivamente, pode consultarse en calquera hemeroteca que teña o Diario 16 de Galicia (imaxino que a maioría). A información que dei eu corresponde, sobre todo, á publicada os días 3 e 4 de maio de 1990 (o que conservo fotocopiado), pero todo comezou a saír varios días antes. Creo lembrar que varios días despois tamén seguíu saíndo información, pero xa menos. Está ubicada nas páxinas de Galicia e resulta doada de atopar, aínda que o xornal xa non exista.

20.6.05

O voto emigrante, a ma+s

O feito de que sexan os emigrantes, que non viven entre nós, os que decidan, co seu voto, quen nos vai gobernar, a nós (e non a eles), é unha atrocidade descomunal que só lle convén ao poder establecido.
E o que estou a dicir non é unha rabieta de circunstancias senón unha opinión coherente que xa hai anos que veño mantendo.

19.6.05

Decepcionante

Este é un día «histórico» decepcionante.
SOLICITO UN MINUTO DE SILENCIO POR GALICIA.

16.6.05

Memoria

Para quen non o lembre, non o saiba ou sexa demasiado novo para acordarse, quero recuperar da memoria o asunto das listas negras que o PP de Manuel Fraga elaborou en 1990, en canto chegou ao poder. Eses foron os inicios de Fraga na Xunta de Galicia. Daquela eu traballaba no desparecido Diario 16 de Galicia, o xornal que publicou as controvertidas listas. Tratábase dunha serie de informes que o PP elaborara sobre os profesionais da Radio e da Televisión de Galicia, tanto sobre os que exercían cargos como sobre os que eran, simplemente, traballadores, a fin de deixar constancia da súa filiación ou simpatías políticas á hora de ser relegados ou ascendidos a diversos postos profesionais e de interese político.
A filtración dos informes procedía directamente da sede do PP. Fraga, fixo declaracións desvencellando a Xunta do asunto das listas negras, pero non foi quen de facer o mesmo co PP. O encargado de desmentilo, daquela, foi Mariano Rajoy, quen asegurou que na sede do PP "se recibían moitos informes coma ese, que a xente mandaba por iniciativa propia". Pérez Varela era entón xefe do Gabinete de Comunicacións do Presidente. Pasaron xa quince anos e na rede non hai practicamente información sobre o asunto.
Nun dos informes dicíase que o director xeral da RTVG "debe ser un político al que le quepa en la cabeza el proyecto del Partido Popular, resumido en los 15 libros blancos de su programa". O máis curioso é o xeito en que foron calificados algúns xornalistas dos medios públicos. De Carlos Blanco, por exemplo, hoxe ben coñecido como actor e persoa ligada ao mundo do espectáculo, dicíase: "locutor. Contrato fijo. Profesional normal. Es del PSG-EG. Dirige el colectivo de nacionalistas radicales de izquierdas en la radio y fuera de ella. Elemento pernicioso".
A Xosé Luis Freire, "locutor, contrato fijo", tocoulle o calificativo de "profesionalidad normal. Miembro de Fuxan os Ventos. Es confidente de Camilo Nogueira. Individuo muy peligroso".
De Cristina Lombao aseguraba un dos informes: "locutora. Contrato fijo. Sobrina de Manolo Lombao (TVE). Mala profesional. Radical de izquierdas".
Con respecto a Luis Rial dicíase: "Coordinador de emigración. Contrato fijo. Trabajador infatigable. Muy marcado por el PSOE por su afinidad declarada hacia el PP".
Non tiña a mesma consideración Anxo Doval, de que sen dicía: "coordinador de documentación. Contrato temporal. Mal profesional. Candidato del PSG-EG en la pasadas elecciones autonómicas. Conflictivo".
E así continuaban as listas. Está todo nas hemerotecas. Con seguridade, esas listas sentaron as bases da radio e televisión folclórica, manipulada e sen proxecto que agora padecemos. Pero os político que gobernaban daquela aínda continúan a gobernar hoxe. Até cando?
Só até o domingo.

Conto

Acabo de ler na web un conto fabuloso:
"Cuando el gallego despertó, Fraga todavía estaba allí".
¿Sóavos?
O domingo comprobaremos que as profecías non sempre se cumpren.

Anxo Quintana

Expléndido, Anxo Quintana, no mitin de onte en Vigo. Cada vez máis líder, máis fortalecido, máis seguro de si mesmo. Directo, fresco, orixinal, divertido, con moito sentido do humor, elegante na palabra, emocionado, entrañable... Sen dúbida, un líder con moito futuro por diante. Parabéns.

15.6.05

Hai que botalos

Con respecto ao dinosauro, non teño dúbida ningunha de que a partir do luns xa non estará alí.
Eles intentan queimar todos os cartuchos, desesperadamente. Pero a campaña está a sairlles bastante folclórica (e españolista). Por certo, pregúntome como é posible que a Xunta Electoral de Zona prohibise a exhibición pública nun bar de Trives das curtametraxes de
Hai que botalos. Só a máis escandalosa censura explica un feito así. Durante todos estes anos, o PP inundou co seu alento fétido até a última fenda do país e agora,temerosos dun futuro que se desmembra, retórcense, rabiosos coma unha serpe sen rabo.

Intencións

Quixen facer un seguimento da campaña electoral desde Cabrafanada, pero non me foi posible. Entre outras cousas, a lectura das novelas do Premio Xerais impedíronmo. Pero pagou a pena. Recoméndovos, de verdade, Herba moura. É unha novela engaiolante, ambiciosa, innovadora, revisionista, profundamente conceptual e cun arrecendo a boas herbas que prenden en ti para sempre. Por certo que, este ano, o nivel de calidade das obras presentadas era altísimo. Había varias novelas máis que tamén me gustaron moito.

Portugal

O meu colega, o fotógrafo Renato Roque, envíame este poema de Eugénio de Andrade:

AS AMORAS
O meu país sabe a amoras bravas
no verão.
Ninguém ignora que não é grande,
nem inteligente, nem elegante o meu país,
mas tem esta voz doce
de quem acorda cedo para cantar nas silvas.
Raramente falei do meu país, talvez
nem goste dele, mas quando um amigo
me traz amoras bravas
os seus muros parecem-me brancos,
reparo que também no meu país o céu é azul.

Eugénio de Andrade, 1923-2005

5.6.05

Constitución europea

Se os non á constitución europea servisen para mellorala, alegraríame inmensamente e recoñecería que a miña postura está errada. Pero as miñas sospeitas son que os non están a crear unha inestabilidade que a quen máis beneficia é ao propietario do planeta, que está a frotar as mans ante o fracaso europeísta. Esa é a miña opinión a pesar de que eu, por certo, non teño nada que ver co piñeirismo e si moito co ver coa esquerda antisistema que se respiraba no Instituto Santa Irene cando comezaba a década dos 80.

31.5.05

Intifada saharauí

Aquí podedes ver as fotografías e vídeos da Intifada saharauí estes días nos territorios ocupados por Marrocos no Sáhara Occidental. A Intifada no Sáhara non é nova; hai moitos anos que se vén producindo, pero é completamente silenciada.

Á venda

Algunha xente pregúntame se é posible conseguir Balada solitaria en Galicia. Inicialmente non, pero agora si. Un par de libreiros (Gonzalo de Cartabón e Xaime de Andel) acudiron á presentación do libro en Vigo e mercáronlle algúns exemplares ao editor portugués, de xeito que agora Balada solitaria estará presente tamén nas feiras do libro (nas casetas desas dúas librarías).

30.5.05

Cambios

Cando eu era neno sempre nos dicían que tiñamos que comer a froita sen pelar porque as mellores vitaminas estaban na pel. Agora, eu teño que dicirlles ás miñas fillas que non coman a froita con pel, pois nela é onde se acumula toda a química.

Procesamento

O feito de que a xornalista Oriana Fallaci sexa procesada en Italia por vilipendiar o islam non é, francamente, cousa que me estrañe. Respirando unicamente o aire do sobaco de Bush e de Berlusconi, a xornalista italo-americana exhala racismo en cada palabra que pronuncia.

Pésima nova

Unha pésima nova, o non francés. Seguramente, os europeos e as europeas aínda non somos conscientes da trascendencia histórica do novo (e agora tambaleante) modelo para Europa. Eu, lamentándoo moito, nese asunto non comparto as teses da esquerda social nin do movemento antiglobalizacion.

14.5.05

Balada solitaria

O vindeiro venres día 20, ás oito e media da tarde, presentarei o meu último libro, titulado Balada solitaria, na libraría Libros para soñar de Vigo. Para as persoas que non a coñezades, a fermosa libraría da editorial Kalandraka está na rúa Triunfo 1, no casco vello vigués, ao lado da Praza da Constitución. Pero non vos confundades, Balada solitaria non é un libro infantil. Nada máis lonxe. Pola súa temática e pola súa dureza, é un libro exclusivamente para adultos. É un longo poema (con argumento, trama e desenlace) relatado a través de dúas linguaxes: literaria (a miña) e fotográfica (a do artista gráfico portugués Renato Roque). Ten vocación anticomercial e non se adscribe estrictamente a ningún xénero literario, aínda que eu o considere parte da miña obra poética.
Balada solitaria foi publicado en Portugal polas Edições Eterogémeas e só se distribúe no país veciño, polo que en Galicia non poderá ser atopado e mercado máis que o día da súa presentación, o vindeiro venres. A introducción do libro fíxoa Teresa Siza, directora do Centro Português de Fotografia , dependente do Ministério de Cultura portugués. En Portugal xa se presentou no Porto e na fascinante e imaxinativa libraría O navio de espelhos de Aveiro. En Vigo, a presentación consistirá nun espectáculo literario: a través dun canón de vídeo, o fotógrafo Renato Roque proxectá as imaxes do libro; eu, mentres, darei lectura ao texto íntegro baixo a música do compositor portugués João Lóio. O editor, Luis Mendonça, tamén estará presente no acto. Amais de director das Edições Eterogémeas é ilustrador e deseñador gráfico. Como ilustrador adoita asinar baixo o seudónimo de Gémeo Luís.
Como vos dicía, en Balada solitaria fúndense dúas linguaxes (propias de cada un dos autores e ao tempo moi distintas) para contar unha historia, dúas linguaxes que sintonizan, enténdense e compleméntanse a partir da súa diferenza, da diverxencia dos seus soportes, para crear unha mesma tensión narrativa, para relatar o desacougo e o cambio das relacións humanas na sociedade contemporánea. Con franqueza, o resultado é sorprendentemente harmónico, porque o fotógrafo Renato Roque conseguíu, desde a súa perspectiva, sintonizar co espírito do texto.
Renato Roque (Porto, 1952) é artista gráfico, publicou diversos libros de fotografía e realizou numerosas exposicións da súa obra fotográfica tanto en Portugal (Porto, Aveiro, Braga, Lisboa, Matosinhos...) como no estranxeiro (Luxemburgo, Bruxelas, Bretaña, Mozambique...) Renato Roque impulsou múltiples proxectos fotográficos e de escrita, moitos dos cales foron editados en libros (Espelhos, 1992; Arcas de Sonhos , 1994; Renato no País das Manchinhas , 1997; A hora sua, 1999; Corpos de cidade, 2001; D’ouro d’Alendouro , 2003).

5.5.05

Un mozo

Vendo a foto, un decátase de que Fraga está feito un mozo. Ten a xovialidade de Yolanda Castaño e o ímpeto de Cristina Pato. Claro que á gaiteira aseméllase máis no apelido que no nome. E o apelido de Yolanda é a cor da que se lle vai poñer o rostro cando perda as eleccións.

4.5.05

Sorpresa

Había máis dun ano que perdera o meu reloxo. Teño que confesar que desde hai un par de meses, andaba provisionalmente cun reloxo católico que me agasallaron nun centro de ensino onde fun dar unha charla sobre a miña obra. Onte, consultando un libraco impertinente, tamén produto doutro regalo (unha cronoloxía histórica do século XX), atopei o meu reloxo sepultado entre as súas páxinas. Esa, sen dúbida, é outra das virtudes dese obxecto incrible e marabilloso que é o libro: é quen de atrapar o tempo entre as súas entrañas.

3.5.05

Autopoética

Hai uns días pedíronme unha autopoética para unha antoloxía. Confeseilles que non me gusta nada facer autopoéticas. Paréceme cousa parva, francamente. O exercicio de explicar cada un dos meus libros xa o fago durante a «campaña de promoción» (por certo o espírito da maioría dos e das poetas parece incompatible con semellante cousa, a de explicaren os seus libros), así que non teño nada que dicir sobre a miña poética de non ser que o propio libro mo pida (como me pasou co epílogo de «Subversións»). O que fixen, para solucionar o problema desa antoloxía, foi botar man dun texto que me pediran hai xa un par de anos para outra antoloxía que ía saír en nonseiqué editorial madrileña da que nada sei (como nos pasa aos escritores con extremada frecuencia).
E digo todo isto porque vou reproducir aquí a devandita autopoética, que é, dito sexa de paso, bastante pouco poética pero si bastante auto. E non é que desexe poñerme pesado con autopoéticas nin tampouco que a poesía se puxese de actualidade. Nin moito menos. É que estes días recibín un correo dunha rapaza dun instituto de Tui, Adriana, que está a facer un traballo sobre a miña obra poética, así que decidín pendurar en Cabrafanada a autopoética. Por certo, hai unhas semanas tamén me mandou un correo electrónico unha estudante de Filoloxía Galega que estaba a facer un traballo sobre «Persianas, pedramol e outros nervios» (e que me facía unhas preguntas excesivamente xerais) e, se acaso lese este cosmocaderno, que saiba que lle contestei, como adoito facer, pero o envío ao seu enderezo sempre me veu rebotado. Ben, pois aí vai a tal autopoética. E das listas electorais do BNG falamos outro día, que hoxe aínda estou aturdido polo golpe. (Por inxenuo).

AUTOPOÉTICA
A poesía, para min, é profundamente subversiva, flexible como o chicle, e ten propiedades diuréticas; alivia porque é un magnífico tranquilizante sen prospecto. En doses altas, crea adicción ou alerxias. A súa capacidade subversiva ou as súas reaccións alérxicas permíntenme deitar unha ollada interpretativa, inqueda e oblícua sobre o meu tempo, do que son fillo inexcusable. E tampouco me interesa outra cousa. (Polo de agora).

2.5.05

Dous linces

Entre a fauna en perigo de extinción hai dous linces de incalculable valor. Con respecto ao primeiro, teñen razón os que din que pode dar sorpresas. Con respecto ao segundo, el mesmo se preocupa de que a súa conservación sexa un feito real: de aí esa teima en presentar proxectos a vintecinco anos vista.

30.4.05

Día Histórico

Hoxe é un día histórico para Cabrafanada. Logo de que este cosmocaderno nacese amarrado ao cable, tras pasar unha época de obrigado silencio, e outra, recente, de auténtico martirio, Cabrafanada asomou por fin a súa cabeza ás tuberías do ADSL. E iso, a pesar de que non puido contar coa axuda dos torpes directivos de Telefónica, que lles din aos seus técnicos que os Mac producen alerxias irreversibles.
Como dixo Tarradellas, Ja soc aqui.

13.3.05

Documental

A miña amiga Lara Bacelo sobrevoa desde hai uns meses un blog propio. Lara é unha profesional do audiovisual que fixo cousas realmente boas. Estou certo de non equivocarme se digo que o seu futuro profesional só pode sorrirlle. Eu tiven a sorte de participar nun dos seus proxectos: Ollos da cidade, un documental realizado a partir da poesía de Kiko Neves e da miña, unha reflexión audiovisual sobre a estética poética dos creadores urbanos e a relación da súa obra co entorno. É moi difícil de ver (excepto no vídeo da miña casa), aínda que xa se exhibiu publicamente nalgúns actos culturais. Se tedes ocasión de velo recoméndovolo, non porque eu sexa unha especie de (frustrado) actor coprotagonista (a miña poesía, máis ben), senón porque está realmente ben feito, gracias ao magnífico equipo que o realizou. Na rede pode verse unha escena dun dos poemas de Kiko Neves. No documental participaron a propia Lara Bacelos (idea e realización), Francisco X. Rodríguez (axudante de realización), Martiño Vázquez (director de son), António Pedra (producción), Ana Bueno (directora de imaxe), Fausto Carrasco (montaxe e script), Carlos Contreras (iluminación e foto fixa), Manuel Magariños (Axudante de dirección de son), Julián Martínez (postproducción de son), Diego Mata (operador de cámara) e Luís Batalla (story-board). Os magníficos temas musicais, de producción propia, son de Martiño Vázquez, Julián Martínez e da propia Lara Bacelo.

10.3.05

Animado panorama

Desde que a miña ausencia é unha constante (intermitente), o panorama dos blos animouse intensamente. Agora atopo un feixe de amigas e amigos na rede. Mesmo reaparecen os desaparecidos, coma voces vidas de ultratumba (¿cando ves tomar un café, colega?). Por certo, tamén souben que os de Halloscan me suprimiron todos os comentarios lendo o clásico dos clásicos, Todo Nada, como di un compañeiro referíndose o espacio de referencia que ocupa no blogmillo, o blog de «Polanco». Supuxen que o da desaparición dos comentarios tamén me pasara a min e vin comprobalo. Efectivamente, desapareceron os comentarios. Laméntoo. Por desgraza, a miña conexión a Internet da casa aínda é precaria (lenta coma a Idade de Pedra) para normalizar a miña relación cabrafanádica. Por se fose pouco, véxome obrigado a renunciar ao cable e a acollerme ao maldito adsl, para o que os torpes de Telefónica non garanten a instalación en Mac. ¡Vaia empresa punteira e innovadora!

9.3.05

Reaparición

Ben sabedes que a miña ausencia de Cabrafanada foi provocada polo frío, a chuvia e o mal tempo, que dá preguiza, que aletarga, que adormece, que aturde. Cando o inverno pasa por min xa non son o mesmo. Envólvome en min, vou quedando sen forzas e acabo tecendo un capullo ao meu redor (xa sei que "capullo" é un castelanismo, pero por veces non é posible renunciar á capacidade expresiva da lingua). Cando o sol regresa, saio convertido nunha persoa nova. Desde hai tempo, para animarme, escoito as prediccións metereolóxicas na Ser, con Florenci Rey, que desde que goberna o PSOE son moito máis alentadoras, con ceos constantemente limpos e despexados. Se cadra, así acelero a miña conversión en crisálida. O que non sei é se o home novo que vai saír de min é o que predica o marxismo ou o que predica o cristianismo. No tocante á vangarda revolucionaria, cada vez estou máis confuso. O importante é que para a primavera vou ser un home novo. Viva o sol.